Akıllı sözleşme (Smart Contract), önceden belirlenmiş kurallara ve koşullara göre otomatik olarak işlem yapabilen, blokzincir üzerinde çalışan bilgisayar protokolleridir.
Temelde, akıllı sözleşmeler belirli koşulların yerine getirilmesi durumunda otomatik olarak belirli işlemleri gerçekleştiren “eğer-bu-olursa-bunu-yap” mantığına dayalı programlardır.
Akıllı sözleşmelerin bazı özellikleri şunlardır:
- Otomatik İşlem: Akıllı sözleşmeler, koşullar karşılandığında otomatik olarak belirlenen işlemleri yaparlar. Bu, insan müdahalesine gerek kalmadan otomatik işlem yapma kapasitesi sağlar.
- Güvenilirlik: Akıllı sözleşmelerde işlemler, blokzinciri üzerinde gerçekleştiği için değiştirilemez ve şeffaftır. Bu, tarafların sözleşme şartlarına uyulduğundan emin olmalarını sağlar.
- Sansür Direnci: Akıllı sözleşmeler, merkezi olmayan bir blokzincir üzerinde çalıştığı için, tek bir otorite tarafından durdurulamaz veya sansürlenemez.
- Güvenlik: Akıllı sözleşmeler, blokzincirin kriptografik doğası, akıllı sözleşmelerin güvende olmasını sağlar. Ancak, sözleşmenin kodunun doğru bir şekilde yazılması esastır; aksi halde güvenlik açıkları ortaya çıkabilir.
- Tasarruf: Smart Contract’lar aracıları ortadan kaldırarak işlem maliyetlerini azaltabilir.
- Özelleştirilebilirlik: Belirli iş veya uygulamalar için özelleştirilebilir.
Akıllı sözleşmelerin, finans, emlak, tedarik zinciri yönetimi, oyunculuk, oyunculuk hakları ve daha birçok alanda potansiyel uygulamaları vardır. Örneğin, bir emlak satışında, alıcının ödeme yaptığını doğrulayan bir akıllı sözleşme, otomatik olarak tapu transferini tetikleyebilir. Ancak, akıllı sözleşmelerin kullanımı da bazı zorlukları ve riskleri beraberinde getirir. Sözleşme kodlarında bulunan hatalar veya güvenlik açıkları, kötü niyetli saldırılara veya fonların yanlışlıkla kaybedilmesine neden olabilir. Bu nedenle, bir akıllı sözleşme hazırlanırken veya kullanılırken dikkatli olunmalıdır.