DApp, “Decentralized Application“ın kısaltmasıdır ve merkezsiz uygulama anlamına gelir.
DApp’ler, blokzincir teknolojisi üzerinde çalışır, akıllı sözleşmelerle desteklenir ve merkezi olmayan bir ağda çalıştığı için geleneksel merkezi uygulamaların aksine tek bir otoritenin kontrolünde değildir.
DApp’lerin bazı özellikleri şunlardır:
- Merkezsiz: DApp’ler, merkezi bir otorite veya sunucu tarafından kontrol edilmez. Bunun yerine, bir blokzinciri ağı üzerinde çalışır.
- Açık Kaynak: Bir DApp’ın kodu genellikle açık kaynaklıdır, bu da topluluğun gözden geçirebileceği ve katkıda bulunabileceği anlamına gelir.
- İnsektifler: Kullanıcılarına ve madencilere teşvikler sunarak ağın güvenliğini ve işleyişini teşvik eder. Örneğin, Ethereum’da madencilik yapanlar Ether ödülü alırken, bazı DApp’ler de kullanıcılara token veya diğer teşvikler sunar.
- Protokol ve Konsensus: DApp’ler, bir konsensus mekanizmasına sahip olmalıdır. Bu, ağdaki tüm düğümlerin (nodes) anlaşması ve doğrulamasıyla işlemlerin veya değişikliklerin onaylandığı bir mekanizmadır.
- Şeffaflık: İşlemler ve kod, blokzinciri üzerinde şeffaf bir şekilde saklanır, böylece herkes tarafından incelenebilir.
DApp’lerin uygulama alanları
- Finans: DeFi (Merkezsiz Finans) uygulamaları, bankalar veya diğer finansal aracılar olmadan kredilendirme, borç alma, faiz kazanma gibi finansal işlemleri gerçekleştirmek için DApp’leri kullanır.
- Oyunlar: Oyunlar, blokzincir üzerinde çalışan ve oyunculara gerçek sahiplik ve ticaret yapma yeteneği sunan DApp’lerle oluşturulabilir.
- Sosyal Medya: Merkezi olmayan sosyal medya platformları, kullanıcı verilerini daha şeffaf ve güvende tutabilir.
- Pazar Yerleri: Fiziksel veya dijital ürünlerin veya hizmetlerin satışı için kullanılan merkezsiz pazar yerleri.
DApp’ler, geleneksel merkezi uygulamaların aksine, sansüre dirençli, şeffaf ve tamamen otomatik olabilir. Ancak, henüz gelişmekte olan teknolojik altyapıları ve kullanıcı dostu olmayan arayüzleri gibi bazı zorlukları ve sınırlamaları vardır.